Çaykara Makaleler

Çaykara ilçesinde tarihsel süreç içinde gerçekleştirilen Nüfus Sayımlarını sizler için hazırladık.

Bu Bilimsel çalışmada, Çaykara’lı Araştırmacı Yazar Rümeysa Keziban Tuncer tarafından hazırlanan Çaykara Nüfus Defteri kitabı rehberimiz oldu ve çalışmalarımızı bu kitabın kaynakları ışığında hazırladık.Bu anlamda Çaykara tarihimize Işık tutan çalışmalarından dolayı Sayın İbrahim Tuncer’e ve Rümeysa Keziban Tuncer’e ayrıca Tuncer ailesine teşekkür etmeyi bir görev kabul ediyoruz.

TARİHTE ÇAYKARA VE NÜFUS

Çaykara bir belde olarak Osmanlı Arşivleri’nde 19.Yüz yıl sonlarında zikredilmeye başlanmış,ancak İlçe oluşu 1948 yılını bulmuştur.Bundan dolayı profesyonel anlamda ilk nufus sayımı yapılırken Çaykara adında bir kaza bulunmamakta idi.

Çaykara,Of kazasının güneyindeki Kadohor(Alt köy-aşağı köy-Eskiden Kadohor kedinin sığmadığı küçük alan anlamındadır) köyünün de dahil olduğu bir çok köyün ortasında bir beldeydi.Bundan ötürü Çaykara’ya özgü bir Nufus defteri bulunmamaktadır.On Nufus defterinin içinden bu günkü Çaykara’yı oluşturan köylerin sayfaları ayrılıp transkript edilmek sureti ile Çaykara İlçesinin tarih boyunca Nüfus hareketliliği ortaya çıkarılmıştır.

Çaykara’da Nüfus sayımı 1834(1250)yılından başlayarak yapılmıştır.

NÜFUS SAYIMI İLE İLGİLİ KISA NOTLAR

1-Cumhuriyet Dönemine kadar Nufus sayımları asker ve vergi toplama amacı ile yapıldığından sadece erkekler kaydedilmiştir.Tablomuzda 1950 yılından itibaren erkek ve kadın nufusu birlikte verilmiştir.

2-Nufus sayımları yaz aylarında yapıldığından dolayı,yayla veya mezralarda bulunan kişilerin sayımları yapılmamış olabilir.

TARİHTE KARŞIMIZA ÇIKAN NÜFUS  SAYIMLARI

Çaykara İlçesi ve Mahallelerine baktığımız zaman tarihsel süreç içerisinde Osmanlı İmparatorluğu ve Cumhuriyet Döneminde aşağıdaki Nüfus Sayımlarının gerçekleştirildiğini görmekteyiz.

1-OSMANLI DÖNEMİ

1486,1515,1553,1583,1681,1834,1876 olmak üzere toplam 7 Nüfus Sayımı gerçekleştirildiğini görmekteyiz

2-CUMHURİYET DÖNEMİ

1950,1955,1960,1965,1970,1975,1980,1985,1990,1995,2000,2009,2011,2012,2013 olmak üzere toplam 15 Nüfus Sayımının gerçekleştirildiğini görmekteyiz.

ŞİMDİ O NÜFUS SAYIMLARINA BİR KAÇ CÜMLE İLE BAKALIM

1486 NÜFUS SAYIMI

Osmanlı İmparatorluğunun Resmi Evrakı olan Osmanlı Salnamelerinde Çaykara ile ilgili ilk Nüfus kayıtları 1486 Nüfus sayımında görülmektedir.Günümüzde 32 Mahalle olan Çaykara İlçesinde 1486 Yılında gerçekleştirilen Nüfus sayımında Çaykara İlçesinin 6 Mahallesine rastlamak mümkündür.

Bunlar;

Akdoğan Mahallesi(Osmanlı Salnamelerindeki ismi-Hopşera-i Ulya)-320 Nüfus

Eğridere(Osmanlı Salnamelerindeki ismi -Ğorğoras) Mahallesi:249 Nüfus

Işıklı Mahallesi- (Osmanlı Salnamelerindeki ismi-Huşo-Kadahor-166 Nüfus

Maraşlı-( Osmanlı Salnamelerindeki ismi Paçan-Paçan Vahdan-335 Nüfus,

Ulucami-( Osmanlı Salnamelerindeki ismi-Zeno)-446 Nüfus

Yeşilalan(Osmanlı Salnamelerindeki ismi Holşaysa)-247 Nüfus

Tablodan da anlaşılacağı gibi 1486 Yılında Çaykara İlçesinde 6 Mahalle yer almaktadır.Bu mahallelerden en kalabalık olanı 446 Nüfus ile Zeno olurken en az kalabalık olanı ise 166 Nüfus ile Kadohor Mahallesi olarak görünmektedir.

1515 NÜFUS SAYIMI

1515 Nüfus sayımı da 1486 Nüfus Sayımına benzemektedir.Çaykara İlçesinde 5  mahalle yer almaktadır.Ancak 1515 Nüfus sayımında daha önce 1486 Nüfus sayımında 320 Nüfus olarak görünen Akdoğan Mahallesi yani Hopşera-i Ülya 1515 kayıtlarında görünmemektedir.Bu kayıtların arşivden kaybolduğu kanaatini taşımaktayız.

Eğridere(Osmanlı Salnamelerindeki ismi -Ğorğoras) Mahallesi:247 Nüfus

Işıklı Mahallesi- (Osmanlı Salnamelerindeki ismi-Huşo-Kadahor-97Nüfus

Maraşlı-( Osmanlı Salnamelerindeki ismi Paçan-Paçan Vahdan-307 Nüfus,

Ulucami-( Osmanlı Salnamelerindeki ismi-Zeno)-446 Nüfus

Yeşilalan(Osmanlı Salnamelerindeki ismi Holşaysa)-246 Nüfus

1515 Nüfus kayıtlarına göre Çaykara İlçesinin en kalabalık Mahallesi 446 Nüfus ile 446 Nüfus ile yine Zeno olarak görünmektedir.

1553 NÜFUS SAYIMI

1553 Nüfus Sayımında Çaykara İlçesinin Mahalleleri 12’ye yükselmiştir.Daha önceki kayıtlarda yer almayan İbsil Mahallesi(Arpaözü),Anoso Mahallesi(Çambaşı),Yente Mahallesi(Çayıroba),Haldızen Mahallesi(Demirkapı),Ogene-i Ulya Mahallesi(Karaçam),Ogene-i Süfla Mahallesi(Köknar) 1553 Yılı Nüfus sayımında Osmanlı arşivlerindeki yerlerini almıştır.

1553 Yılı Nüfus Sayımında Holaysa Mahallesi 388 Nüfusu ile Çaykara İlçesinde bulunan 12 mahalleden en kalabalık olan mahalle konumundadır.

1583 NÜFUS SAYIMI

1583 Osmanlı Salnamelerinde Zeleka(Taşören) Mahallesi ile Alisinos(Uzuntarla) Mahallesinde kayıtlarına ilk defa rastlanmaktadır.1583 Tarihi itibarı ile Çaykara İlçesinde 14 Mahalle görünmektedir.

1583 Kayıtlarına göre Çaykara İlçesinin en kalabalık mahallesi 460 Nüfusu ile Holaysa(Yeşilalan) )Mahallesi görünmektedir.

1681 NÜFUS SAYIMI

1681 Osmanlı Salnamelerine bakıldığında karşımıza şöyle bir tablo çıkıyor.Daha önce Nüfus kayıtlarında yer alan bazı mahalleler 1681 kayıtlarında görünmüyor.Şerah(Uzungöl),Hopşera-i Süfla(Soğanlı) Mahallesi  ve Fotinos(Kabataş) Mahalleleri Nüfus hareketliliğindeki yerlerini almıştır.

1681 Nüfus sayımında Çaykara İlçesinde 11 Mahalle görünmekte olup en kalabalık olan Mahalle 420 Nüfusu ile Maraşlı(Paçan) mahallesidir.

1834 NÜFUS SAYIMI

1834 Nüfus Sayımının Çaykara açısından çok önemli bir yeri vardır.Bu Nüfus sayımında şu anda Çaykara İlçesinde bulunan 32 mahallenin tamamının 1834 yılı Osmanlı arşivlerinde yerlerini almış olduğunu görmekteyiz.

1834 Nüfus sayımında Zeno(Ulucami) Mahallesi 738 Nüfusu ile Çaykara’nın en kalabalık mahallesi konumundadır.

ŞİMDİ BU NÜFUS SAYIMLARINA SIRASI İLE ÇAYKARA İLÇESİ PENCERESİNDEN BAKALIM:

AKDOĞAN MAHALLESİ(HOPŞERA-İ ULYA)

AKDOĞAN MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS  BİLGİLERİ

AKDOĞAN MAHALLESİNDE

İlk Nüfus Sayımı 1486 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 883 Nüfus ile 1970 olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 183 Nüfus ile 2011 yılı olarak görünmektedir.

ARPAÖZÜ-DEMİRKAPI (İPSİL-HALDIZEN)

ARAPAÖZÜ  MAHALLESİ  TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Arpaözü Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1553 tarihinde görünmektedir

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 299 Nüfus ile 1975 yılı  olarak göze çarpmaktadır

Nüfusun en az olduğu dönem ise 32 Nüfus ile 1553 yılı  olarak görünmektedir.

DEMİRKAPI –HALDIZEN-TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

DEMİRKAPI MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Demirkapı  Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1553 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 465 Nüfus ile 1965 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 22 Nüfus ile 1553 yılı olarak  görünmektedir.

ATAKÖY-ÇAMLIBEL-ŞİNEK ÇAMLIBEL

ATAKÖY  MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Ataköy  Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 3128 Nüfus ile2000 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 413 Nüfus ile 1834 yılı olarak görünmektedir.

ÇAMLIBEL MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

ÇamlıbelMahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 554 Nüfus ile 1970 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 42 Nüfus ile 1876  yılı olarak görünmektedir.

BALTACILI(BALTACILI-SEROHTALİ-ZANADALİ-KODALİ)

BALTACILI MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Baltacılı Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih5 09 Nüfus ile 1965 yılı olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 95 Nüfus ile 1834 yılı olarak görünmektedir.

ÇAMBAŞI-ANOSO

ÇAMBAŞI MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Çambaşı  Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1553 tarihinde görünmektedir

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 1570 Nüfus ile 1975 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 40 Nüfus ile 1583 yılı olarak görünmektedir.

ÇAYIRIOBA-YENTE

ÇAYIROBA MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Çayıroba  Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1553 tarihinde görünmektedir

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 424 Nüfus ile 1960 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 51 Nüfus ile 1553 yılı olarak görünmektedir.

DERİNDERE-ASOFOLİZA

DERİNDERE MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Derindere Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 234 Nüfus ile 1950 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise31 Nüfus ile 2012 yılı olarak görünmektedir.

EĞRİDERE-ĞORĞORAS

EĞRİDERE MAJHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Eğridere  Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1486 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 1501 Nüfus ile 1975 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 110 Nüfus ile 1681 yılı olarak görünmektedir.

IŞIKLI-KADOHOR-HUŞO

IŞIKLI MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Işıklı Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1486 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 7051 Nüfus ile 1995 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 97 Nüfus ile 1515 yılı olarak görünmektedir.

KABATAŞ-ZİNCİRLİTAŞ-FOTİNOS-VESENE-PROMATA

KABATAŞ MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Kabataş Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1681 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 1853 Nüfus ile 1955 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 181 Nüfus ile 1681 yılı olarak görünmektedir.

KARAÇAM DEMİRLİ-OGENE-İ ULYA-DEMİRLİ

KARAÇAM MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Karaçam Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1553 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 5420 Nüfus ile 2000 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 95 Nüfus ile 1553 yılı olarak görünmektedir.

DEMİRLİ MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Demirli  Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 360 Nüfus ile 1980 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 235 Nüfus ile 2012 yılı olarak görünmektedir.

KAYRAN-LİMNİ

KAYRAN MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Kayran  Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 282 Nüfus ile 1955 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 36 Nüfus ile 2012 yılı olarak görünmektedir.

KÖKNAR-OGENE-İ SÜFLA

KÖKNAR MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Köknar Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1553 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 2885Nüfus ile 2000 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 25 Nüfus ile 1553 yılı olarak görünmektedir.

MARAŞLI-KOLDERE-PAÇAN-PAÇAN VAHDAN

AŞAĞI KUMLU-YUKARI KUMLU-MİMİLOS-i SÜFLA,MİMİLOS-İ ULYA

MARAŞLI TASRİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Maraşlı  Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1486 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 738 Nüfus ile 1955 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 164 Nüfus ile 2012 yılı olarak görünmektedir.

KOLDERE-PAÇAN-PAÇAN VAHDAN

KOLDERE MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Koldere Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 498 Nüfus ile 1970 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise194 Nüfus ile 2011 yılı olarak görünmektedir.

AŞAĞI KUMLU-MİMİLOS-İ SUFLA

AŞAĞI KUMLU  MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Aşağı Kumlu  Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 481 Nüfus ile 1834  yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 36 Nüfus ile 1995 yılı olarak görünmektedir.

YUKARI KUMLU-MİMİLOS-İ ULYA

YUKARI KUMLU MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Yukarı Kumlu Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 481 Nüfus ile 1834 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 66 Nüfus ile 2011 yılı olarak görünmektedir.

SOĞANLI-HOPŞERA-İ SÜFLA

SOĞANLI MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Soğanlı  Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1681 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 864 Nüfus ile 1970 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 171 Nüfus ile 2011 yılı olarak görünmektedir.

ŞAHİNKAYA-ŞUR

ŞAHİNKAYA MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Şahinkaya Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 2377 Nüfus ile 1970 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 410 Nüfus ile 1834 yılı olarak görünmektedir.

TAŞKIRAN-ÇOROŞ

TAŞKIRAN  MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Taşkıran Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 4011 Nüfus ile 2000 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 92 Nüfus ile 1834 yılı olarak görünmektedir.

TAŞLIGEDİK-MEZİRE-İ PAÇAN

TAŞLIGEDİK  MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Taşlıgedik  Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 475 Nüfus ile 1980 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 63 Nüfus ile 1834 yılı olarak görünmektedir.

TAŞÖREN-ZELEKA

TAŞÖREN MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Taşören Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1583 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 765 Nüfus ile 1960 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 50 Nüfus ile 1583 yılı olarak görünmektedir.

ULUCAMİ-AKKÖSE-ZENO-AKKÖSE

ULUCAMİ AKKÖSE  MAHALLELERİ  TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Ulucami Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1486 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 2013  Nüfus ile 1975 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 170 Nüfus ile 1681 yılı olarak görünmektedir.

UZUNGÖL KÖSELİ MAHALLELERİ-ŞERAH-KÖSELİ

UZUNGÖL MAHALLESİ   TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Uzungöl  Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1681 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 4192 Nüfus ile 2000 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 60 Nüfus ile 1681 yılı olarak görünmektedir.

KÖSELİ MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Köseli Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 600 Nüfus ile 1834 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 47 Nüfus ile 1876 yılı olarak görünmektedir.

UZUNTARLA-ALİSİNOS

UZUNTARLA MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Uzuntarla Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1583 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 1119 Nüfus ile 1975 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 35 Nüfus ile 1583 yılı olarak görünmektedir.

YAYLAÖNÜ MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Yaylaönü  Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 343 Nüfus ile 1970 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 78 Nüfus ile 1834 yılı olarak görünmektedir.

YEŞİLALAN-HOLAYSA-ZELEKA

YEŞİLALAN MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Yeşilalan Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1486 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 1251 Nüfus ile 1980 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 247 Nüfus ile 1486 yılı olarak görünmektedir.

ŞEKERSU MAHALLESİ

ŞEKERSU MAHALLESİ TARİHSEL NÜFUS BİLGİLERİ

Şekersu Mahallesinde;

İlk Nüfus Sayımı 1834 tarihinde görünmektedir.

Nüfusun en kalabalık olduğu tarih 330 Nüfus ile 1980 yılı  olarak göze çarpmaktadır.

Nüfusun en az olduğu dönem ise 51 Nüfus ile 1965 yılı olarak görünmektedir.

kaynak : https://www.caykara.com.tr/